زایمان طبیعی

زایمان طبیعی زایش فرزند از راه مهبل است.

میانگین زمان ماندن در بیمارستان برای زایمان طبیعی ۳۶ تا ۴۸ ساعت است.

زایمان از این روش با اپیزیوتومی (بریدن فرج از مهبل به‌طرف عقب جهت تسهیل زایمان) ۴۸ تا ۶۰ ساعت است؛

درحالی که در عمل سزارین این زمان ۷۲ تا ۱۰۸ ساعت است.

در زایمان طبیعی نوزاد از راه واژن و انقباضات انجام شده در رحم مادر به دنیا می آید، انقباضاتی که باعث گشاد شدن دهانه رحم و تسهیل روند به دنیا آمدن نوزاد میشوند.

انواع گوناگون زایمان طبیعی شرایط متفاوت دارند:

• زایمان طبیعی خودبه‌خودی (SVD) هنگامی رخ می‌دهد که زن باردار بدون استفاده از دارو، ابزارهای یا تکنیک‌های تهییج‌کننده زایمان، نوزاد خود را به دنیا می‌آورد.
• زایمان طبیعی کمکی (AVD) هنگامی اتفاق میافتد که یک زن باردار با استفاده از ابزارهایی مانند فورسپس،و مکنده‌های خارج‌کننده نوزاد خود را به دنیا می‌آورد.
• زایمان طبیعی القایی (IVD) نوعی زایمان است که شامل استفاده از تکنیک‌های تهییج‌کننده یا القاءکننده زایمان و داروها می‌شود.
• زایمان طبیعی معمولی (NVD) نوعی زایمان طبیعی است که می‌تواند با کمک و روش‌های تهییج‌کنند باشد.

 نکات قابل توجه زایمان طبیعی 

زمانی که مادر انتخاب می کند فرزند خود را به روش طبیعی به دنیا آورد هم می تواند به صورت اپیدورال و هم به صورت کاملا طبیعی زایمان کند.

در روش اپیدورال مادر بی حس می شود و هیچ دردی را حس نمی کند.

در صورتی که مادر قصد انجام زایمان طبیعی داشته باشد، مهم است تا با مشورت با متخصص زنان و ماما از ایمن بودن این روش زایمان اطمینان حاصل نماید.

خانم های واجد شرایط زیر، گزینه های بسیار خوبی برای زایمان طبیعی هستند.

• زایمان فرزند اول
• طی شدن سی و هفت هفته بارداری به طور کامل
• عدم ابتلا به بیماری خاص
• داشتن وزن بدنی مناسب در دوران بارداری

در برخی موارد،احتمال بروز عوارضی حین زایمان وجود دارد. به همین خاطر پزشک یا ماما به بررسی تمام جوانب خواهد پرداخت. مواردی از قبیل:

• احتمال چند قلوزایی
• زایمان قبل از هفته سی و هفتم
• اضافه وزن بدنی در دوران بارداری
• عوارض بارداری مانند دیابت بارداری و یا مسمومیت بارداری
• احتمال به دنیا آمدن نوزاد با پا (وضعیت بریچ)
  

مراحل زایمان طبیعی:

زایمان طبیعی درطی چند مرحله صورت می پذیرد وبهتراست که زنان باردار و همسران آن‌ها پیش از زایمان از روند آن آگاهی یابند تا بتوانند در طول زایمان واکنش درستی ازخود نشان دهند.

مرحلهٔ اول : از زمان شروع دردهای زایمانی تا بازشدن کامل دهانهٔ رحم، می‌باشد.

مرحلهٔ دوم : از بازشدن کامل دهانهٔ رحم، تا خروج نوزاد می‌باشد .

مرحلهٔ سوم : از خروج نوزاد تا خروج جفت می‌باشد.

علایم شروع زایمان طبیعی عبارتست از :

-دردهای پریودی ناحیه زیر شکم و کمر که بتدریج طول مدت درد بیشتر و فاصله بین آن کوتاه تر می‌شود و درابتدا معمولاً شبیه دردهای عادت ماهیانه می‌باشد.

-ایجاد ترشح آب یا ترشحات خونی از واژن.

-بروز حالتهای اضطرابی که منجر بحالت تهوع گردد.

زایمان به سه مرحله تقسیم می‌شود:

مرحله اول:

در این مرحله دردهای مادر کم‌کم شروع می‌شود و تا زمانی که دهانهٔ رحم کاملاً باز شود، ادامه دارد.

مرحله اول زایمان خود به سه فاز تقسیم می‌شود:

• دردهای ابتدائی:دهانه رحم نازک شده و دردهای مادر شروع می‌شود، اما این درد نسبت به مراحل بعدی ، قابل تحمل‌تر است زیرا دهانهٔ رحم به آرامی باز می‌شود.
• دردهای فعال:این مرحله زمانی‌ست که دهانهٔ رحم از ۴ به ۷ سانتی‌متر میرسد. زمانی که رحم تا ۶ سانتی‌متر باز می‌شود انقباضات شدیدتر و درد بیشتر می‌شود و مادر احساس گرما میکند.
• مرحلهٔ انتقالی:این مرحله زمانی‌ست که دهانهٔ رحم از ۸ تا ۱۰ سانتی‌متر باز میشود که بیشترین درد را مادر در این زمان احساس می‌کند. این زمان طولانی نیست (۲۰ تا ۹۰ دقیقه) طول می‌کشد، که در این زمان جنین به روده مادر فشار می‌آورد و مادر آمادهٔ زایمان است.

مرحله دوم:

در این مرحله دهانهٔ رحم مادر کاملاً باز شده و جنین خارج می‌شود.

پزشک ماما از مادر می‌خواهد که زور بزند.

انقباضات رحمی و زور زدن مادر باعث پایین آمدن سر نوزاد می‌شود و سر نوزاد در دهانهٔ رحم قرار می‌گیرد و پزشک با مکش، خون و مخاط رحم را از بینی نوزاد خارج می‌کنند.

سپس شانه، کتف و قسمت‌های دیگر بدن نوزاد خارج می‌شود.

مرحله سوم:

این مرحله مربوط به خروج نوزاد و جفت است.

بعد از به دنیا آمدن نوزاد جفت از دیواره رحم جدا شده و از واژن خارج می‌شود. مدت زمانی که جفت خارج می‌شود بین ۵ تا ۳۰ دقیقه است.

برای مادرانی که برای بار اول باردار می‌شوند و قصد انجام زایمان طبیعی دارند، زایمان آنها ۱۲ تا ۱۶ ساعت طول می‌کشد تا دهانهٔ رحم کاملاً باز شود.

اما مادرانی که برای بار دوم زایمان طبیعی را انجام می‌دهند ۵ تا ۶ ساعت زمان خواهد برد.

میزان بازشدن دهانهٔ رحم را پزشک ماما در هنگام درد مادر مورد بررسی قرار می‌دهد تا زمان زایمان مشخص شود.

• انتقال جفت

بعد از به دنیا آمدن نوزاد، مادر احساس راحتی و آرامش بیشتری خواهد داشت. در این مرحله، نوزاد بر روی شکم و یا بازوی مادر گذاشته می شود.

جفت نیز طی پنج تا سی دقیقه خارج خواهد شد.

در این مرحله، مادر باید سعی کند به نوزاد خود شیر دهد.

با به دنیا آمدن نوزاد از شدت و تعداد انقباضات و درد کاسته خواهد شد. پزشک یا ماما به بررسی جفت می پردازد تا از سالم بودن آن مطمئن شود.

هر گونه قطعه باقی مانده در رحم باید برداشته شود تا از بروز عفونت و خونریزی پیشگیری به عمل آید.

بعد از انتقال جفت، انقباضات رحم ادامه پیدا می کند تا رحم به اندازه نرمال و طبیعی خود برگردد.

مزایای زایمان طبیعی 

زایمان طبیعی در بدن مادر، طور غریزی و بدون نیاز به داروی پزشکی انجام میشود، به همین خاطر مادر در طول زایمان انرژی بیشتری دارد. برخی از مزایای زایمان طبیعی عبارت است از:

امکان همراهی همسر در این نوع زایمان وجود دارد.

به دلیل تماس بدنی مادر و نوزاد بلافاصله بعد از زایمان، مادر راحت تر می تواند به نوزاد خود شیر بدهد.

مادر بعد از زایمان مشکلی در انجام کارها از جمله راه رفتن، استحمام و بغل کردن نوزاد خود نخواهد داشت.

راه رفتن مادر به پیشگیری از یبوست که یکی از عوارض زایمان است، کمک می کند.

از آن جایی که به مادر داروی مسکنی داده نمی شود، هیچ گونه مشکل حساسیتی وجود نخواهد داشت.

زایمان طبیعی بدون درد

درد زایمان طبیعی دردی جسمانی است که روند فیزیولوژیک به حساب می‌آید و اکثر خانم‌ها برای رهایی از این درد، عمل جراحی سزارین را جایگزین زایمان طبیعی میکنند.

در دهه‌های اخیر زایمان به روش عمل جراحی سزارین با وجود رو عوارض زیادی که دارد، رو به افزایش است.

در حالی که فقط در مواردی که سلامت مادر یا جنین یا هر دو در معرض خطر است، از عمل جراحی سزارین استفاده می‌شود.

اما انتخاب سومی نیز وجود دارد: زایمان طبیعی بدون درد.

در کشورهای پیشرفته بیش از سه دهه است که به دلیل خطر بیهوشی، جراحی و عوارض عمل جراحی سزارین، روش زایمان بدون درد متداول شده‌است.

پزشکان معتقدند با فن‌های جدید و بدون عوارضی که برای انجام زایمان طبیعی بدون درد در اختیار است، دیگر هیچ بارداری نباید هنگام زایمان درد شدید آن را متحمل شود.

این روش همچنین از افزایش تعداد جراحی های سزارین که به دلیل ترس از درد زایمان انجام می‌شوند، کاهش داده‌است.

به‌طور کلی جراحی سزارین که در واقع درمانی برای زایمان‌های مشکل و خطرآفرین محسوب می‌شود، امروزه به علل مختلف رواج زیادی یافته‌است.

دوره درد و ناتوانی طولانی مدت مادران، عوارض داروهای بیهوشی در نوزادان این مادران و نیز امکان پارگی رحم در زایمان‌های بعدی از معایب عمل جراحی سزارین به‌شمار می‌آیند.

از سوی دیگر پزشکان معتقدند عمل جراحی سزارین تنها در موارد عدم امکان انجام زایمان فیزیولوژیک یا مواردی که سلامت و زندگی مادر، جنین یا هر دوی آن‌ها در خطر است به‌عنوان روش زایمان نجات بخش مورد استفاده است.

بی‌حسی اپیدورال یکی از محبوب‌ترین روش‌های کاهش درد در طول زایمان طبیعی بدون درد است.

بیش از ۵۰ درصد خانم‌های باردار در بیمارستان‌ها از بی‌حسی اپیدورال استفاده می‌کنند.

طی این عمل باید متخصص بیهوشی در محل حضور داشته باشد.

متخصص بیهوشی در بخش پایین کمر یک لولهٔ پلاستیکی را وارد کرده که از طریق آن دارو در اطراف نخاع آزاد می‌شود.

اپیدورال‌ها ضربه‌های عصبی را از قسمت‌های کمر ستون فقرات مسدود می‌کنند که این امر باعث کاهش احساس در نیمه پایین بدن می‌شود.

اپیدورال به‌طور قابل ملاحظه‌ای درد و احساسات در نیمه پایین بدن را کاهش می‌دهد، اما باعث کاهش درد ۱۰۰٪ نخواهد شد.

همچنین تزریق فقط زمانی انجام می‌شود که بدن مادر در فعالیت باشد، یعنی زمانی که حداقل ۳ انقباض را در ۱۰ دقیقه داشته باشد.

 مراقبت های بعد از زایمان طبیعی 

بعد از مرخص شدن از بیمارستان، تقریبا دوره نقاهت و مراقبت یک هفته ای در نظر گرفته خواهد شد.

در طول زایمان، پری نئوم ناحیه ما بین واژن و رکتوم دچار کشیدگی و پارگی خواهد شد.

جهت تسکین درد می توان از کمپرس یخ در ناحیه مورد نظر استفاده کرد. بهتر است مادر به جای نشستن بر روی سطوح سفت، بالشتی را زیر خود قرار دهد.

بعد از زایمان، ترشح از واژن کاملا طبیعی است ممکن است روزهای اول بعد از زایمان، رنگ ترشح خونی باشد و به مرور صورتی رنگ و بی رنگ شود.

احساس انقباض در رحم تا چند روز بعد از زایمان کاملا طبیعی است.

ممکن است درد هنگام شیر دادن به کودک بیشتر احساس شود. چرا که آزاد شدن مواد شیمیایی از بدن باعث تنگ شدن رحم میگردد.

یبوست، یکی از عوارض شایع زایمان است.

جهت پیشگیری از بروز یبوست توصیه می شود مادر تا می تواند آب و غذاهای نرم حاوی فیبر مصرف کند. البته در برخی موارد، احتمال بروز اسهال نیز وجود دارد.

سه تا چهار روز بعد از زایمان، احتمال متورم شدن سینه ها وجود دارد.

چرا که ماده ای به نام کلستروم در سینه ها در حال تولید می باشد، ماده ای مغذی که به تقویت سیستم ایمنی نوزاد کمک می کند.

مزایای روانی زایمان طبیعی 

دوره بهبودی بعد از زایمان طبیعی بسیار کوتاه تر از زایمان سزارین می باشد.

این کوتاه بودن دوره باعث می شود مادر حالت عصبی کمتری داشته باشد.

مادری که زایمان طبیعی داشته باشد حس قدرت دارد و احساس می کند در تولد فرزند خود نقش موثر داشته.

اما در زایمان سزارین مادر عملا کاری نمیکند و این می تواند از لحاظ روانی تاثیر بدی روی مادر بگذارد.

 مزایای جسمانی زایمان طبیعی 

زایمان طبیعی برای نوزاد امن تر است.

زمانی نوزاد به صورت طبیعی دنیا آید در معرض میکروب های واژن به نام لاکتوباسیلوس قرار می گیرد.

اما اگر با زایمان سزارین به دنیا آید با زائده های پوستی که حاوی استافیلوکوک هستند روبه رو می شود و این میتواند برای نوزاد خطرناک باشد.

همچنین بعد از سزارین مادر می تواند با تاخیر در شیردهی مواجه شود.

زایمان طبیعی توسط عامل زایمان مرکز محبوبه سوداگر: